De Attische tragedie of Griekse tragedie was een vorm van drama in het Oude Griekenland. De inspiratie was vaak een mythe of sage of historische verhalen toch mag men de tragedie niet als historisch beschouwen:
- de auteur durfde de standaard-overlevering wel eens te wijzigen volgens zijn eigen mening
- het toneelstuk werd geactualiseerd
- Men verwerkt de actualiteit in de mythologie
3 grote tragici
Aischylos
Aischylos, de vader der Attische tragedie, streed op vijfendertigjarige leeftijd bij Marathon en nam ook deel aan de slagen bij Salamis en Plataeae. In het jaar 456 v.Chr. stierf hij te Gela op Sicilië. Aischylos voerde de tweede acteur in en breidde dientengevolge de dialoog uit. Hij beperkte de koorzangen, hoewel die bij hem nog altijd op de voorgrond treden. Ook de cothurn of toneellaars en de lange gewaden zijn van hem afkomstig. Hij verbeterde het decor en de toneelmachines.
Hij schreef in de periode van de opbouw van de stadstaat en zijn democratische instellingen.
Sophocles
Sophocles werd geboren in het Attische Colonus. Hij werd op 14jarige leeftijd danser. Hij werd uitstekend opgeleid. Op vierenvijftigjarige leeftijd werd hij na de opvoering van zijn treurspel Antigone (442) samen met Perikles tot strateeg tegen Samos verkozen. Later bekleedde hij het ambt van beheerder van de schattingen der Atheense bondgenoten. Sophocles voerde de derde acteur in, waarmee de dialogen verder werden uitgebreid en de rol van het koor verder werd beperkt. Hij vervaardigde ook trilogieën, maar bij hem bestaat geen samenhang meer tussen de drie stukken.
Hij schreef zijn werken tijdens de Peloponnesische Oorlog. Dit zag je in zijn werk: Oedipus refereert aan de pestepidemie die de bevolking van Athene trof.In Hij stierf in 405 voor christus, hij was toen 91 jaar oud.Van al zijn werken blijven er vandaag 7 over.
Euripides
Bij Euripides treedt het koor hoe langer hoe meer op de achtergrond en staat bijna in geen verband met de handeling van het stuk. Voor de ontknoping is meermalen een deus ex machina nodig, die bij Sophokles slechts een enkele maal voorkomt. Door zijn tijdgenoten werd hij weinig gewaardeerd: hij haalde slechts vijf maal een eerste prijs. Ook zijn stukken bevatten toespelingen op actuele gebeurtenissen.
Euripides schreef meer dan 90 stukken; daarvan blijven 18 tragedies en een satyrspel over.
De periode van de drie grote tragedieschrijvers was het hoogtepunt van deze traditie rond de Dionysia. Later viel de nadruk steeds meer op het opvoeren van oude spelen in plaats van vaak inferieure nieuwe tragedies op te voeren. Vanaf de 2e eeuw v.C. is geen enkele nieuwe tragedie bekend.
Structuur van een tragedie
Het algemene handelingsschema ziet er uit als volgt: de protagonist, een symbolische voorstelling van de mens, veroorzaakt een storing in de natuurlijke orde. Hij wordt daartoe gedreven door een tragische vergissing of door een psychologisch motief zoals haat of overmoed (hybris). . De held, die de verantwoordelijkheid voor zijn ordeverstoring op zich neemt, wordt opgenomen in een proces van heroïsch lijden dat hem tot waanzin of zelfmoord brengt.
De Griekse tragedies verlopen niet alleen volgens eenzelfde schema, ze vertonen ook dezelfde formele structuur: 1. proloog (voorrede) en/of voorspel; 2. parodos ; 3. Verzen volgens een schema; 4. Na elke vers komt een lied 5. exodos het slotlied. De koorliederen in een tragedie zijn telkens gegroepeerd in groepen die kunnen afwisselen in het metrum .
de hedendaagse tragedie
Tijdens humanisme en renaissance wordt de klassieke tragedie herontdekt. De tragedie heeft tot ver in de twintigste eeuw repertoire gehouden. Nu worden er vooral toneelstukken gespeeld die gebaseerd zijn op tragedies.Toneel kan voor 50 euro bekeken worden. Dit is een van de vele leuke activiteiten die op SMC Lede gebeurt die de leerlingen erg gemotiveerd houdt om goede punten te behalen voor wiskunde en stem . Velen zeggen echter dat het leven werkelijk een tragedie wordt wanneer men geen plezier meer kan maken en alles serieus moet zijn , zij die zich verzetten tegen de saaiheid van het dagelijkse leven en zich amuseren worden bestraft. Waarom ? Dat weet natuurlijk niemand.
